برهم کنش بین سطوح مختلف کوددهی نیتروژن در گیاه کلزا با شتة خردل (lipaphis erysimi kalt.) و پشة شکارگر (aphidoletes aphidimyza rondani)

کیفیت گیاه میزبان نه تنها بر آفات گیاه خوار، بلکه به صورت غیرمستقیم می تواند بر توانایی زیستی دشمنان طبیعی آن ها نیز اثر بگذارد. این پژوهش به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کوددهی نیتروژن در گیاه کلزا (brassica napus l.) بر پارامترهای جدول زندگی پشة شکارگر (aphidoletes aphidimyza rondani; diptera: cecidomyiidae) در تغذیه از شتة خردل (lipaphis erysimi kalt.; hemiptera: aphididae) تحت شرایط کنترل شدة دما (روز 2±25 و شب 2±19درجة سلسیوس) و رطوبت (10±60 درصد) انجام شد. برای ایجاد کیفیت های مختلف شتة خردل، ابتدا شته های خردل روی گیاهان کلزا، تحت چهار تیمار کودی صفر، 055/0، 11/0 و 165/0 گرم نیتروژن بر کیلوگرم خاک پرورش یافتند و سپس، مورد تغذیۀ پشة شکارگر قرار گرفتند. دورة نشو و نمای مراحل مختلف رشدی پشة شکارگر به صورت روزانه ثبت شد و برآورد پارامترهای جدول زندگی با استفاده از رویة جدول زندگی دوجنسی انجام شد. نتایج نشان داد که افزایش کوددهی نیتروژن در گیاه کلزا، دورة رشد و نمو لارو و شفیرة شکارگر را به طور معنی داری کاهش داد و به افزایش معنی دار دورة تخم ریزی حشرات ماده منجر شد. همچنین، با افزایش کوددهی نرخ انتقال نیز کاهش یافت. در مجموع سطوح میانی و بالای کوددهی نیتروژن به بهبود توانایی زیستی پشة شکارگر منجر شدند. با توجه به آنکه بیشترین نرخ خالص تولید مثل (54/31 تخم به ازای هر فرد) و نرخ ذاتی افزایش جمعیت (163/0 بر روز) نیز با اختلاف معنی دار در سطح میانی کوددهی نیتروژن (11/0 گرم نیتروژن در کیلوگرم خاک) مشاهده شدند، می توان این سطح را به عنوان سطح مطلوب پشة شکارگر معرفی کرد.